Psychoterapia pochodzi od greckich słów psyche - dusza i therapien - leczenie. Podczas pierwszych spotkań pacjent opowiada o swoim problemie, a następnie ustalane są cele terapii, które powinny być realistyczne i mierzalne. Zostaje również przygotowany plan terapii, który na różnych etapach procesu, może być modyfikowany i dopasowywany do indywidualnych potrzeb i oczekiwań pacjenta. Współpraca psychoterapeuty z pacjentem jest kluczowym elementem leczenia i funkcjonuje w myśl zasady - pacjent jest ekspertem w zakresie swoich problemów i wyzwań, z kolei terapeuta jest specjalistą w obszarze metod diagnostycznych i oddziaływań terapeutycznych. Ważnym elementem psychoterapii są zadania pomiędzy sesjami, które pomagają pacjentowi zdobywać nowe, bardziej adaptacyjne doświadczenia.
Moja praca terapeutyczna opiera się na modelu poznawczo-behawioralnym, który zakłada, że sposób w jaki rozumiemy różne sytuacje i wydarzenia wpływa na nasze emocje, fizjologię oraz zachowanie. W trakcie terapii pacjent weryfikuje prawdziwość własnych myśli oraz testuje i nabywa inne zachowania, w efekcie objawy zgłaszane przez pacjenta zostają zmniejszone lub ustępują całkowicie, a nastrój poprawia się. Poniżej przedstawiam model rozumienia pacjenta.
Model ABC czyli A (activating event) to wydarzenia aktywizujące, które uwalniają myśli B (beliefs), co w następstwie wywołuje pewne konsekwencje C (consequences), na przykład: emocje, zachowania, reakcje w ciele (fizjologia).
Jak rozumieć powyższy model?
Załóżmy, że Zuzia i Janek nie zdali egzaminu. Janek załamał się i zaczął pić, natomiast Zuzia zaczęła więcej czasu poświęcać nauce, czyli jedno wydarzenie spowodowało dwie różne reakcje, zachowania. Co zatem różni oba przypadki? Otóż, wspomniany wcześniej sposób postrzegania danej sytuacji, wyzwala w nas odmienne zachowania, emocje i reakcje w ciele. Na przykład myśl, że nie zdałem egzaminu, bo jestem beznadziejny, może powodować smutek, złość (emocje) lub ścisk w żołądku (reakcja w ciele) czy popadanie w używki (zachowanie). Z kolei myśl, że nie zdałam egzaminu, bo mało czasu poświęciłam na naukę, może wywołać nadzieję (emocja) czy zachęcić nas do spędzania większej ilości czasu na naukę (zachowanie).
Warto zgłosić się na psychoterapię, gdy:
-
często odczuwasz lęk w różnych życiowych sytuacjach,
-
masz poczucie, że emocje przytłaczają Cię,
-
cierpisz na bezsenność,
-
przeszkadzają Ci Twoje myśli intruzywne/obsesyjne,
-
odczuwasz przymus wielokrotnego powtarzania tych samych czynności,
-
treści Twoich myśli przerażają Cię,
-
dominuje w Tobie poczucie marazmu i beznadziejności i czujesz, że przyszłość rysuje się w czarnych barwach,
-
masz problemy w relacjach z ludźmi,
-
Twoja samoocena powoduje cierpienie,
-
brakuje Ci motywacji, aby dokonać ważnych życiowych zmian,
-
potrzebujesz lepiej radzić sobie ze stresem,
-
chcesz bardziej poznać siebie i lepiej wykorzystywać własne zasoby do radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Jeśli masz wątpliwości:
-
Gabinet psychoterapeutyczny jest bezpieczną przestrzenią, możesz bez skrępowania mówić o trudnych czy wstydliwych dla Ciebie emocjach, myślach i problemach. Terapia jest oparta na relacji z pacjentem i jest pozbawiona oceny.
-
Nie ma zobowiązania do określonej liczby sesji, być może potrzebujesz krótszej psychoterapii i już po kilku spotkaniach, wykonując samodzielnie pracę w domu, Twoja terapia zakończy się.
-
Pomyśl o terapii jak o nowym doświadczeniu, który pomoże Ci lepiej radzić sobie w przyszłych trudnych sytuacjach.
-
Możesz myśleć, że psychoterapia nie pomoże Ci, może warto zatem sprawdzić jak jest naprawdę i doświadczyć zmian, które zapoczątkuje terapia. Psychoterapia poznawczo-behawioralna posiada udowodnioną empirycznie skuteczność (evidence-based).